Last updated on Tháng ba 22, 2022
Chính phủ của Thủ tướng Nhật Suga đã quyết định sẽ dỡ bỏ tình trạng khẩn cấp ở khu vực Tokyo và 3 tỉnh lân cận vì Covid-19 hết ngày hôm nay, 21/3/2021. Đây là khu vực chiếm đến gần 1/3 dân số toàn Nhật Bản, nhưng chiếm đến 1/2 tổng số người nhiễm Covid-19.
新型コロナウイルス (Nikkei)
Mặc dù vậy, thực tế không phải đơn giản là đã có thể yên tâm. Các chỉ số hiện tại đều cho thấy mức độ quá tải y tế, và chỉ số lây nhiễm trung bình trên mỗi đầu người, đều vẫn cao hơn mục tiêu gỡ bỏ khẩn cấp do chính Chính phủ đã đặt ra trước đó. Suốt mấy tuần nay, mỗi ngày Tokyo vẫn ổn định 3, 4 trăm người bị nhiễm mới.
新型コロナウイルス (Nikkei)
Có thể Chính phủ Nhật vì vậy đã phán đoán rằng tình trạng khẩn cấp hay không thì vẫn vậy 🙂 Vậy thì gỡ bỏ tình trạng khẩn cấp đi, ít ra còn phục hồi được kinh tế phần nào, và đỡ đi được chi phí hỗ trợ thiệt hại cho các dịch vụ kinh doanh, có thể là một tính toán hợp lý tạm thời. Chính phủ vẫn còn phải lo cả cho Tokyo Olympics.
Tại sao con số người nhiễm mới virus Covid-19 không giảm tiếp, không tốt lên như mức của tình trạng khẩn cấp lần 1 năm ngoái? Năm ngoái thì đa số người dân Nhật và các dịch vụ kinh doanh nghiêm túc tuân theo lời kêu gọi của Chính phủ. Người Nhật ý thức cao mà. Tuy nhiên sau đó kinh tế ngấm đòn mạnh, người dân cũng mệt và nhờn dần đi. Chính phủ cũng lo ngại về kinh tế, chủ quan rằng Nhật Bản vẫn còn ít người nhiễm virus, và ỷ lại vào ý thức cao của người dân, nên đã cho thực thi các chương trình kích cầu Go To Travel và Go To Eat. Trong đợt tình trạng khẩn cấp lần 2 kéo dài 2 tháng rưỡi này, số người hạn chế đi ra ngoài không đáng kể, phố xá vẫn đông đúc. Nhiều dịch vụ kinh doanh chống đối lại đề nghị hạn chế giờ mở cửa. Lưu ý rằng tình trạng khẩn cấp ở Nhật không phải là lệnh đóng cửa thành phố (lock down) như nhiều người khác do luật của Nhật không cho phép như vậy.
Như vậy, gỡ bỏ tình trạng khẩn cấp chỉ là gỡ bỏ một trạng thái không còn tác dụng nhiều, chứ không phải là đã có thể yên tâm hơn gì cả.
Với đà lây nhiễm hiện tại, cộng thêm ý thức cẩn thận và sợ sệt của xã hội ngày càng mờ nhạt này, rồi một loạt hoạt động xã hội lớn nhân mùa hoa anh đào cuối tháng 3 sắp tới, năm tài chính và năm học bắt đầu tháng 4, nhiều chuyên gia lo ngại rằng khéo sẽ sớm lại phải bắt đầu tình trạng khẩn cấp lần thứ 3. Theo tính toán từ Đại học Tokyo thì mùa hè này Tokyo lại có thể tăng lên mức 1200 người mỗi ngày.
Mặt khác, tiến độ tiêm vaccine của Nhật vẫn khá chậm chạp, thua xa 2 quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề của Covid-19 là Mỹ và Anh. Trong khi đó Chính phủ Nhật vẫn đang quyết tâm tiến hành Tokyo Olympics không có sự tham dự của du khách nhập cảnh.
Covid-19 cho thấy một nước Nhật lão luyện và giỏi giang đối phó với các thảm họa kinh khủng như động đất và sóng thần, vẫn có thể bị động với các khủng hoảng chưa có kinh nghiệm, cũng lộ ra sự chậm chạp và thiếu hiệu quả trong công việc. Người Nhật đã liên tục nhiều năm nay được xếp hạng thấp nhấp trong các nước tiên tiến về tính hiệu quả công việc.