Last updated on Tháng Chín 15, 2023
– Trăng đẹp nhỉ?
– Có chết cũng cam lòng.
Người Nhật nói chung không phải là những người romantic theo kiểu nồng nhiệt. Họ ít nói, hay xấu hổ (mắc cỡ), không thể nói được những lời “có cánh”. Các cặp đôi đi đứng ngoài đường nói chung là không ôm hôn nhau. Cầm tay nhau nơi công cộng cũng là cái gì đó ngượng nghịu và hơi e dè. Tiếng Nhật cũng không có những biểu đạt yêu đương thắm thiết ngọt ngào một cách trực tiếp như một số ngôn ngữ khác.
Một số người không hiểu văn hoá Nhật, tự biên tự diễn các câu nói ướt át của người Việt hoặc phương Tây rồi dịch sang tiếng Nhật, cho đó là cẩm nang đi tán tỉnh trai gái Nhật. Nhầm rồi, nói những câu đó thì người Nhật họ chỉ một đi không trở lại mà thôi.
Đó đơn giản là văn hoá, là dân tộc tính của họ. Cũng như văn hoá của người Việt Nam là khen ngợi cũng như chửi mắng đều ngọt như nhau cả vậy. Người Nhật coi trọng sự trầm lặng, ý nhị, cẩn trọng trong lời nói. Còn người Việt thì đã từng được người Nhật nhận xét là “người Ý ở châu Á”, tức là dễ tán tỉnh nhau như người Ý vậy.
Không đơn giản mà có thể nói ra những câu tưởng là đơn giản “好きです”, “愛してる” đâu.
Thậm chí thời Minh Trị (1868-1912), người ta còn không có những câu nói đó để thể hiện tình cảm. Nói đúng hơn, không thể dùng những câu nói thẳng tuột như vậy để thể hiện tâm hồn nhạy cảm của họ. Họ nói là
「月が綺麗ですね。」
”Trăng đẹp làm sao!”
Không đùa.
Tiểu thuyết gia trứ danh người Nhật 夏目漱石 Natsume Souseki (1867-1916) là người đã từng được in hình trên tờ 1000 Yên Nhật trong quá khứ. Khi ông còn là giáo viên tiếng Anh ở trường trung học cấp 2, có giờ dạy yêu cầu học trò dịch câu “I love you” sang tiếng Nhật. Nghe học trò trực dịch là「我、汝を愛す」,「僕は、そなたを、愛しう思う」(lưu ý đây là tiếng Nhật cổ), Natsume tiên sinh đã quát “các cô cậu có phải là người Nhật không vậy?”.
“Người Nhật không nói ra miệng một cách trần trụi thô thiển như vậy.”
“Phải dịch là”
「月がとっても青いなあ」
夏目漱石 Natsume Souseki
“Trăng thật là xanh nhỉ”.
“Trăng đẹp” thời Minh Trị, sang đến thời Chiêu Hoà đã thành “trăng xanh” là vậy.
夏目漱石が、英語の授業のとき、学生たちに、I love you.を訳させた話は、有名です。学生たちは、「我、汝を愛す」とか、「僕は、そなたを、愛しう思う」とかいう訳を、ひねりだしました。「おまえら、それでも、日本人か?」漱石は、一喝してから、つけくわえたということです。「日本人は、そんな、いけ図々しいことは口にしない。これは、月がとっても青いなあ――と訳すものだ」なるほど、明治時代の男女が、人目をしのんで、ランデブーをしているときなら、「月がとっても青いなあ」と言えば、I love you.の意味になったのでしょう。
（『奇想天外』1977年11月号、奇想天外社、1977年11月1日発行）
Một vị khác, tiểu thuyết gia kiêm dịch giả tiếng Nga thời Minh Trị, 二葉亭四迷 Futabatei Shimei, năm 1896 đã dịch một câu nói nóng bỏng trong tiểu thuyết của Nga như sau.
Nguyên văn (trang 100):
“ваша” (“Yours”, 「私はあなたのものよ」)
Nguyên văn (trang 100):
“Em là của anh đấy”
Futabatei tiên sinh dịch:
「死んでもいい」
“(Em) chết cũng được rồi”.
Hai câu nói và dịch này đã trở nên nổi tiếng từ cả trăm năm nay rồi, được nhiều thanh niên thiếu nữ coi như của quý để trao tặng nhau, chứ không phải là chocolate đâu.
Vậy nên nếu ai nhận được câu nói “Trăng hôm nay đẹp nhỉ” mà trả lời là “không, trời mây mà?” thì vứt.
Phải trả lời là “Em chết nhé”.
– Trăng hôm nay đẹp nhỉ…
– Anh… Em chết nhé.
Cái sự yêu đương tế nhị của người Nhật nó lai láng và tinh tế như vậy đó.
Còn tại sao lại viết những dòng dở hơi này nhỉ?
Vì hôm nay là ngày Valentine, đương nhiên rồi.
Ref:
-「月が綺麗ですね」とメールして「死んでもいい」と返信がきたら恋愛成就？ (Grapee)
–「月が綺麗ですね（夏目漱石）」、「死んでもいいわ（二葉亭四迷）」について本気で調べてみた。(Blog なんでもない私の、ひとつひとつ。)
– Post on Facebook group Cộng Đồng Việt Nhật
[…] Trích nguồn: … […]