Itsuwa Mayumi, một phần của âm nhạc Việt Nam.

Nhiều thế hệ người Việt đã từng yêu thích những ca khúc “nhạc Nhật, lời Việt” mà không hề có tên người sáng tác, như “Sa mạc tình yêu”, “Tàn tro”…, và đặc biệt là “Người yêu dấu ơi” (tên khác “Hận tình trong mưa”), bạn nên biết rằng những ca khúc tuyệt vời này được sáng tác và bởi ca sĩ, nhạc sĩ tài năng Nhật Bản, cô Itsuwa Mayumi 五輪真弓.

Bài hát nổi tiếng nhất của Itsuwa, 恋人よ Koibito-yo (tên tiếng Việt: “Người yêu dấu ơi” hoặc “Hận tình trong mưa”), được viết để tưởng nhớ 木田高介 Kida Takasuke, nhà sản xuất âm nhạc đầu tiên của Itsuwa, mất vì tai nạn giao thông. Itsuwa xúc động chứng kiến người vợ của Kida vật vã khóc thương bên linh cữu người chồng yêu dấu không thể gặp lại nữa, đã sáng tác bài hát cực kỳ tâm trạng này ngay sau khi từ lễ tang trở về. Koibito-yo đã đặc biệt làm nên tên tuổi Itsuwa từ đó, được chuyển lời sang nhiều thứ tiếng. Ở trong nước Việt Nam, bài hát được phổ biến với tiếng hát của danh ca Ngọc Tân.

Vừa vặn năm nay 2022, Itsuwa đánh dấu 50 năm bắt đầu sự nghiệp ca hát chuyên nghiệp, một sự nghiệp hoành tráng với nhiều thành tựu âm nhạc không chỉ ở Nhật Bản mà còn ở nhiều quốc gia châu Á: Trung Quốc, Hàn Quốc, Hong Kong, Việt Nam, Indonesia, Malaysia. Các bài hát trên đây được phổ biến lời Việt chủ yếu là sau khi đã được nổi tiếng ở các cộng đồng tiếng Hoa, người Việt ở Mỹ tiếp cận và lần này phổ lời Việt, có lẽ là qua tiếng Hoa chứ không phải qua tiếng Nhật. Bởi vì đi đường vòng và tự tiện phổ nhạc không có ý thức bản quyền như vậy nên mới có chuyện không đề tên ca sĩ mà thay vào đó là “nhạc Nhật”. Hy vọng bài viết này sẽ giúp nhiều người Việt biết đến tên I-tru-oa Ma-yu-mi.

Bài hát 心の友 (tên tiếng Việt “Khi cô đơn anh gọi tên em”) dưới đây, có thông tin cho là của ca sĩ Cẩm Vân đặt lời Việt, thực ra vô cùng nổi tiếng và được ưa thích ở Indonesia, đến nỗi được ví von như là quốc ca thứ 2 của đất nước này. Itsuwa cũng đã vì bài hát này mà được mời sang Jakarta biểu diễn, và song ca với ca sĩ nổi tiếng của quốc đảo này là Delon. Bản tiếng Việt cũng được phổ biến ở Việt Nam, chắc mọi người cũng biết.

Itsuwa Mayumi là một ca sĩ tự sáng tác, tiếng Anh gọi là singer-songwriter. Không chỉ có giọng hát đặc biệt mà các bài hát do Itsuwa sáng tác cũng được đánh giá rất cao cả về phần nhạc và phần lời. Cô là một trong những nữ singer-songwriter cùng thời kỳ và vô cùng tài năng của Nhật Bản, đó là Yumi Matsutouya 松任谷由美 (tên thường gọi Yumin ユーミン), Miyuki Nakajima 中島みゆき và Mariya Takeuchi 竹内まりや. Ca sĩ hát hay thì không thiếu, nhưng các bài hát của Itsuwa thu hút cảm xúc người nghe mạnh mẽ. Ngay từ bài hát 少女 (Shoujo – Thiếu nữ) bắt đầu sự nghiệp ca sĩ của Itsuwa được ghi âm ở Mỹ, danh ca Carol King của Mỹ đã bị thu hút đặc biệt và đã cùng tham gia vào phần ghi âm này.

Tuy nhiên Itsuwa Mayumi thực ra không được nổi bật nhiều trên các phương tiện truyền thông, cũng không hoạt động concert hoặc ra nhiều album về sau này. Không hiểu do tính cách của Itsuwa kín đáo hay là do không được sự hỗ trợ tốt của ngành công nghiệp giải trí, nhưng Itsuwa chỉ hoạt động mạnh ở thập niên 80 thé kỉ trước và những năm 2000.

Kỉ niệm 50 năm sự nghiệp ca hát, Itsuwa đang phát hành tuyển tập CD đặc biệt với nhiều bản được làm mới phần thu âm. Tất nhiên nghe nhạc trên internet cũng rất nhiều, nhưng bản ghi âm đặc biệt với package kỉ niệm có thể là một món quà vô giá của giọng hát thiên tài này. Hiện giờ có rất nhiều playlist các bài hát tiếng Nhật của Itsuwa, dù chỉ là tiếng Nhật nhưng có lẽ người nghe vẫn sẽ cảm nhận được sự tuyệt vời của nó.

PS: nếu bạn đọc muốn kèm các link bài hát tiếng Việt, đề nghị comment.