Chấn độ (震度 shindo)

Last updated on Tháng Chín 15, 2023

Ở Nhật, thông tin quan trọng nhất về 1 cơn động đất xảy ra là chấn độ (震度, shindo), tức là độ rung lắc tại một địa điểm nào đó. Nó khác với cường độ Magnitude (マグニチュード) của cơn động đất tại tâm chấn của nó. Cường độ là cố định, nhưng chấn độ là thay đổi tùy theo vị trí tương đối từ địa điểm nào đó đến tâm chấn.

Hãy tưởng tượng, tâm chấn là 1 bóng đèn. Năng lực phát sáng của bóng đèn tính bằng Watt là cường độ. Còn độ sáng sẽ tùy vào mình ngồi dưới bóng đèn hay ngồi xa, chính là chấn độ.

Ở Việt Nam và trên thế giới hay nói “cơn động đất 5 độ Richter” nhưng độ Richter không có ý nghĩa thực tế lắm, vì không thể biết được Tokyo bị rung bao nhiêu, Osaka bị lắc thế nào. Người thân của mình ở Việt Nam không thể nào biết mình bị ảnh hưởng ra sao bởi cơn động đất đó. Thật là những thông tin vô nghĩa suốt ngày bị lan truyền gây hoang mang.

Thang chấn độ tăng dần từ chấn độ 1 đến chấn độ 7, nhưng từ chấn độ 4 trở lên mới cần cẩn thận. Các mức 5-, 5+, 6-, 6+, 7 là có vấn đề nghiêm trọng.

Chấn độ 5- (５弱): 5 trừ. Phần lớn mọi người cảm thấy sợ hãi. Cảm giác muốn bám víu vào thứ gì đó. Sách vở, bát đĩa có thể bị rơi. Các đồ vật treo trong nhà như đèn sẽ rung lắc mạnh. Phần lớn đồ đạc không cố định sẽ rung mạnh. Đôi khi có cửa kính bị vỡ. Cột điện có rung lắc. Đường xá có thể bị hỏng hóc.

Chấn độ 5+ (５強): 5 cộng. Phần lớn mọi người không thể đi lại nếu không bám víu vào vật gì chắc chắn. Nhiều đồ vật như sách vở bát đĩa rơi đổ. TV cũng có thể bị đổ. Đồ đạc không cố định có thể bị đổ. Cửa kính có thể bị vỡ. Tường rào gạch ghép quanh nhà có thể bị đổ. Máy bán hàng tự động không cố định chặt có thể bị đổ. Khó lái oto. Một số oto sẽ dừng trên đường.

Chấn độ 6- (６弱): 6 trừ. Đứng trên mặt đất khá là khó khăn. Đồ đạc không được cố định đa số bị đổ, cửa có thể bị kẹt không mở được, tường gạch và kính bị vỡ bể.

Chấn độ 6+ (６強): 6 cộng. Không thể đứng nổi trên mặt đất, phải bò mới có thể di chuyển được. Đồ đạc không được cố định phần lớn bị di chuyển hoặc đổ. Nhiều nhà bị vỡ tường gạch, cửa kính, rơi hỏng. Tường rào gạch ghép không được gia cố sẽ phần lớn bị đổ.

Chấn độ 7 (cao nhất): Không thể đứng nổi trên mặt đất, phải bò mới có thể di chuyển được. Đồ đạc không được cố định phần lớn bị di chuyển hoặc đổ, thậm chí bị văng bắn. Tường rào gạch ghép dù được gia cố cũng có thể bị đổ.